Gezondheid & Leefstijl: Gemeenschap en Omgevingsgezondheid – Groep 4

Wist je dat wanneer jij gezonde keuzes maakt, je niet alleen jezelf helpt maar ook iedereen om je heen? 🌟 Dit noemen we gemeenschapsgezondheid - het idee dat we allemaal samen verantwoordelijk zijn voor de gezondheid van onze groep.

Gemeenschapsgezondheid betekent dat we allemaal samenwerken om gezond te blijven. Net zoals een voetbalteam samenwerkt om te winnen, werken mensen in een gemeenschap samen om gezond en veilig te blijven. Jouw klas is een kleine gemeenschap, je school is een grotere gemeenschap, en je buurt is een nog grotere gemeenschap!

Wanneer jij goede hygiëne hebt, zoals regelmatig je handen wassen 🧼, help je voorkomen dat ziektekiemen zich verspreiden naar je klasgenoten. Als iedereen in je klas dit doet, blijft de hele klas gezonder!

Bekijk deze voorbeelden van hoe jouw gezonde gewoonten anderen beschermen:

Handen wassen: Wanneer jij je handen wast voor het eten, na het toiletbezoek en na het spelen buiten, verwijder je ziektekiemen. Dit betekent dat je geen kiemen doorgeeft aan speelgoed, boeken of andere kinderen die je aanraakt.

Hoesten en niezen in je elleboog: Als je hoest of niest in je elleboog in plaats van in je handen, voorkom je dat ziektekiemen in de lucht komen of op dingen terechtkomen die anderen aanraken. Dit is als een onzichtbare bescherming voor je vrienden! 💨

Gezond eten: Wanneer jij gezonde dingen eet zoals fruit 🍎 en groenten 🥕, geef je het goede voorbeeld aan anderen. Ook help je ervoor te zorgen dat je geen ziekte krijgt die je dan door zou kunnen geven.

Stel je voor dat gezondheid werkt zoals een steen die je in het water gooit - het maakt rimpels die steeds groter worden! 🌊 Wanneer jij gezond bent:

1. Jij voelt je goed en kunt goed leren en spelen
2. Je klasgenoten blijven gezonder omdat jij geen ziekte verspreidt
3. Je familie blijft gezonder omdat jij geen ziekte mee naar huis neemt
4. Je buurt wordt gezonder omdat minder mensen ziek worden

Hier zijn eenvoudige dingen die jij elke dag kunt doen om je gemeenschap gezonder te maken:

• Was je handen vaak met zeep en warm water, vooral voor het eten
• Blijf thuis als je ziek bent om anderen te beschermen
• Deel geen eten of drinkbekers met anderen
• Gooi tissues weg nadat je ze hebt gebruikt
• Eet gezond om je eigen lichaam sterk te houden
• Beweeg veel om fit en gezond te blijven

Door deze eenvoudige dingen te doen, word jij een gezondheidshelper in je gemeenschap! 🦸‍♀️🦸‍♂️

Besmettelijke ziektes zijn ziektes die van de ene persoon naar de andere kunnen gaan, zoals verkoudheid, griep of buikgriep. 🦠 Gelukkig kun jij veel doen om te voorkomen dat deze ziektes zich verspreiden in je klas, school en thuis!

Besmettelijke ziektes worden veroorzaakt door hele kleine deeltjes die we ziektekiemen noemen. Deze kiemen zijn zo klein dat je ze niet kunt zien zonder een speciale microscoop! Ze kunnen van persoon tot persoon gaan door:

• Aanraking - zoals handen schudden of speelgoed delen
• Lucht - door hoesten, niezen of praten
• Voorwerpen - zoals pennen, boeken of speelgoed
• Eten en drinken - door bekers of eten te delen

Handen wassen is de belangrijkste manier om besmettelijke ziektes te voorkomen! Je handen raken veel dingen aan gedurende de dag, en ziektekiemen kunnen gemakkelijk op je handen terechtkomen.

Wanneer moet je je handen wassen?

• Voor het eten of snacken
• Na het toiletbezoek
• Na het spelen buiten
• Na het aanraken van dieren
• Na het hoesten, niezen of neus snuiten
• Wanneer je handen vuil zien of aanvoelen

Hoe was je je handen goed?

1. Maak je handen nat met warm water 💧
2. Doe zeep op je handen
3. Wrijf je handen tegen elkaar voor 20 seconden (zing het verjaardagsliedje!)
4. Wrijf tussen je vingers en onder je nagels
5. Spoel met warm water
6. Droog met een schone handdoek

Wanneer je hoest of niest, komen er duizenden kleine druppeltjes uit je mond en neus die ziektekiemen kunnen bevatten. Hier is de juiste manier om te hoesten en niezen:

De elleboogmethode:

• Buig je arm en hoest of nies in je elleboog
• Niet in je handen hoesten of niezen
• Draai je weg van andere mensen
• Was daarna je handen als dat mogelijk is

Waarom niet in je handen? Als je in je handen hoest of niest, krijg je ziektekiemen op je handen. Dan raak je dingen aan en geef je de kiemen door aan anderen!

Bij het voorkomen van ziektes is het belangrijk om bepaalde dingen niet te delen:

• Drinkbekers of waterflessen 🥤
• Eten, vooral als je er al van hebt gegeten
• Rietjes of bestek
• Lippenbalsem of tandenborstel
• Hoeden of petten

Deze regel geldt vooral tijdens ziekteseizoenen zoals winter en voorjaar, wanneer veel mensen verkouden zijn.

Een van de belangrijkste manieren om anderen te beschermen is thuisblijven wanneer je ziek bent. Dit is moeilijk omdat je graag naar school wilt, maar het helpt om:

• Je klasgenoten gezond te houden
• Je juf of meester gezond te houden
• Jezelf sneller beter te laten worden
• Te voorkomen dat je zieker wordt

Wanneer moet je thuisblijven?

• Als je koorts hebt
• Als je veel hoest of niest
• Als je buikpijn of misselijkheid hebt
• Als je je heel moe en ziek voelt

Op school kunnen we allemaal samenwerken om ziektes te voorkomen:

• Ruimtes schoonhouden door afval in de prullenbak te gooien
• Speelgoed en materialen delen op een veilige manier
• Elkaar herinneren aan handen wassen
• Respecteren wanneer iemand ziek is en thuis moet blijven
• Tissues gebruiken en ze daarna weggooien

Door deze gewoonten te volgen, help jij ervoor te zorgen dat je klas en school een gezonde plaats blijft voor iedereen! 🌟

Regels zijn niet alleen om je te vertellen wat je niet mag doen - ze zijn er om iedereen veilig en gezond te houden! 🛡️ In je klas, op school en in je buurt helpen regels om gevaarlijke situaties te voorkomen en ervoor te zorgen dat iedereen gelukkig kan leven, leren en spelen.

Je klas heeft regels die je misschien al zo gewend bent dat je er niet meer over nadenkt. Maar elke regel heeft een belangrijke veiligheidsreden:

Lopen in plaats van rennen: Wanneer je in de klas rent, kun je struikelen, vallen of tegen iemand anders aanbotsen. Door te lopen:

• Voorkom je dat je jezelf bezeerd 🤕
• Voorkom je dat je anderen pijn doet
• Blijven spullen heel (geen omgevallen tafels of kapotte materialen)
• Kan iedereen rustig werken en leren

Wachten tot je aan de beurt bent: Deze regel lijkt misschien saai, maar hij zorgt ervoor dat:

• Niemand geduwd of gestoten wordt
• Iedereen eerlijk behandeld wordt
• Er geen ruzie ontstaat
• De juf of meester tijd heeft om iedereen goed te helpen

Materialen voorzichtig gebruiken: Scharen, lijm, en andere schoolspullen kunnen gevaarlijk zijn als ze niet goed gebruikt worden. Door voorzichtig te zijn:

• Voorkom je ongelukken en bezeren
• Blijven de spullen heel voor andere kinderen
• Leer je verantwoordelijkheid

Je school heeft ook schoolbrede regels die alle kinderen beschermen:

Geen fysiek geweld: Deze regel zorgt ervoor dat iedereen zich veilig voelt op school. Wanneer kinderen niet slaan, schoppen of duwen:

• Raakt niemand gewond 🩹
• Voelt iedereen zich welkom
• Kunnen alle kinderen zich focussen op leren
• Leren kinderen problemen op te lossen met woorden

Veilig spelen op het schoolplein: Regels zoals 'geen steentjes gooien' of 'voorzichtig zijn op klimrekken' beschermen kinderen tegen:

• Hoofdwonden door vallende voorwerpen
• Valpartijen van hoge speeltoestellen
• Botbreuken of kneuzingen

Blijf op het schoolterrein: Deze regel zorgt ervoor dat:

• Leraren weten waar alle kinderen zijn
• Kinderen niet verdwalen
• Vreemden geen kinderen kunnen meenemen
• Iedereen binnen het veilige schoolgebied blijft

In je buurt zijn er verkeersregels die kinderen zoals jij beschermen:

Stoplichten en zebrapadden: Deze regels helpen voetgangers veilig over te steken:

• Rood licht betekent dat auto's moeten stoppen
• Groen licht betekent dat voetgangers mogen oversteken
• Zebrapadden laten autobestuurders zien waar mensen oversteken

Fietsregels: Voor kinderen die fietsen zijn er speciale regels:

• Helm dragen beschermt je hoofd bij vallen 🚴‍♀️
• Op fietspadden blijven houdt je weg van auto's
• Stoppen bij verkeerslichten voorkomt ongelukken
• Fietslicht aan in het donker zorgt dat anderen je kunnen zien

Snelheidsbeperkingen: Auto's mogen niet te hard rijden in buurten waar kinderen wonen en spelen. Dit geeft:

• Bestuurders meer tijd om kinderen te zien
• Minder ernstige ongelukken als er toch iets gebeurt
• Kinderen meer tijd om uit de weg te gaan

Bij zwembaden, meren en zee zijn er belangrijke regels die je leven kunnen redden:

Niet rennen rond het zwembad: Natte tegels zijn glad en je kunt gemakkelijk uitglijden en je hoofd stoten.

Niet zwemmen zonder toezicht: Er moet altijd een volwassene zijn die kan helpen als er iets gebeurt.

Niet duiken in ondiep water: Je kunt je nek of hoofd ernstig bezeren als het water te ondiep is.

Zwemvesten dragen: Vooral als je nog niet goed kunt zwemmen, helpt een zwemvest je om veilig te blijven drijven.

Regels werken het beste wanneer:

• Iedereen ze volgt, niet alleen sommige mensen
• Volwassenen het goede voorbeeld geven
• Kinderen begrijpen waarom de regels er zijn
• Consequenties er zijn voor mensen die regels breken
• Beloning er is voor mensen die regels goed volgen

Door regels te volgen, help jij mee om je klas, school en buurt een veilige plaats te maken voor alle kinderen! 🌟

Je school en je buurt doen veel om jou te helpen gezonde keuzes te maken! 🌱 Overal om je heen zijn er dingen die het gemakkelijker maken om gezond te eten, te bewegen en voor het milieu te zorgen. Laten we ontdekken hoe jouw omgeving jou helpt om gezond te groeien.

Schoollunches zijn speciaal ontworpen om kinderen de voeding te geven die ze nodig hebben om goed te leren en te groeien:

Gebalanceerde maaltijden: Je schoollunch bevat meestal:

• Groenten zoals wortels, broccoli of sla voor vitamines 🥕
• Fruit zoals appels, bananen of bessen voor energie en vezels 🍌
• Granen zoals brood of pasta voor langdurige energie
• Eiwitten zoals kip, vis of bonen voor sterke spieren
• Zuivel zoals melk of yoghurt voor sterke botten en tanden

Minder suiker en zout: Schoollunches hebben minder suiker en zout dan veel eten thuis of in restaurants. Dit helpt om:

• Tandproblemen te voorkomen
• Een gezond gewicht te behouden
• Je energieniveau stabiel te houden gedurende de dag

Leren over voeding: Op school leer je ook over gezonde voeding door:

• Lessen over voedingsgroepen
• Proeven van nieuwe groenten en fruit
• Kooklessen waar je leert gezond te bereiden

Gemeenschapstuinen zijn speciale plekken waar buurtbewoners samen groenten en fruit kweken:

Leren waar eten vandaan komt: In een gemeenschapstuin zie je hoe:

• Wortels in de grond groeien
• Tomaten aan planten hangen 🍅
• Sla uit zaadjes groeit
• Seizoenen beïnvloeden wat er groeit

Samen werken: Gemeenschapstuinen leren kinderen:

• Samen te werken aan een project
• Verantwoordelijkheid te nemen voor planten
• Geduld te hebben (planten groeien langzaam!)
• Trots te zijn op wat ze zelf hebben gekweekt

Gezonde eetgewoonten: Kinderen die groenten helpen kweken:

• Eten meer groenten omdat ze ze zelf hebben gekweekt
• Proberen nieuwe soorten groenten
• Begrijpen dat gezond eten lekker kan zijn

Recycling op school en in de buurt helpt kinderen leren om voor het milieu te zorgen:

Recycling op school:

• Papier recyclen spaart bomen en energie
• Plastic recyclen houdt afval uit de oceaan
• Composteren van fruitresten geeft voeding aan planten
• Herbruikbare drinkflessen verminderen plastic afval

Waarom recycling gezond is:

• Schonere lucht omdat er minder afval verbrand wordt
• Schoner water omdat minder giftige stoffen in rivieren komen
• Gezondere voeding omdat boerderijen schonere grond hebben
• Betere toekomst voor jou en andere kinderen

Schoolgezondheidsmarkten zijn speciale dagen waarop je kunt leren over gezondheid:

Gratis gezondheidscontroles:

• Ogen testen om te zien of je een bril nodig hebt 👓
• Gehoor testen om problemen vroeg te ontdekken
• Tandencontrole door een tandarts
• Vaccinaties om je te beschermen tegen ziektes

Gezondheidsonderwijs:

• Leren over gezond eten door voedingsspellen
• Lichaamsbeweging uitproberen zoals yoga of dans
• Veiligheidsles over fietsen of zwemmen
• Mentale gezondheid - leren omgaan met gevoelens

Sportvelden en speelplaatsen in je buurt nodigen uit tot bewegen:

Verschillende soorten sport:

• Voetbalvelden voor teamsporten en hardlopen
• Basketbalvelden voor springen en gooien 🏀
• Speeltuinen voor klimmen en slingeren
• Fietspaden voor veilig fietsen
• Wandelpaden voor wandelen met familie

Waarom bewegen belangrijk is:

• Sterke spieren en botten
• Gezond hart en longen
• Goede slaap 's nachts
• Gelukkige gevoelens door endorfines
• Sociale vaardigheden door teamsporten

Veilige omgeving: Een gezonde buurt heeft:

• Goede verlichting zodat kinderen veilig buiten kunnen spelen
• Schone straten zonder gevaarlijk afval
• Speelplaatsen dicht bij huis
• Veilige oversteken bij scholen

Gezonde winkels: Buurtwinkels helpen door:

• Verse groenten en fruit te verkopen
• Gezonde snacks aan te bieden
• Minder snoep bij de kassa te leggen
• Informatiefolders over gezondheid uit te delen

Gemeenschapsactiviteiten: Buurtcentra organiseren:

• Sportkampen in de zomervakantie
• Kooklessen voor kinderen en ouders
• Gezinsuitjes naar parken of musea
• Educatieve programma's over gezondheid

Door al deze dingen te doen, helpen je school en buurt jou om gezonde gewoonten te ontwikkelen die je je hele leven zullen helpen! 🌟

Kinderveiligheid is niet alleen de verantwoordelijkheid van ouders - de hele gemeenschap helpt mee! 🏘️ Van je school tot je buurtcentrum, overal zijn er mensen en programma's die ervoor zorgen dat kinderen zoals jij veilig kunnen opgroeien zonder zich zorgen te maken over ongelukken of verwondingen.

School- en gemeenschapsgezondheidsmarkten zijn speciale evenementen waar kinderen en families kunnen leren over veiligheid:

Veiligheidsonderwijs: Op gezondheidsmarkten leer je over:

• Fietsveiligheid - hoe je een helm correct draagt en verkeersregels volgt 🚴‍♀️
• Brandveiligheid - wat te doen als er brand is en hoe rook te herkennen
• Waterveiligheid - zwemregels en wat te doen bij noodgevallen in water
• Thuisveiligheid - gevaarlijke spullen herkennen en veilig omgaan met huishoudelijke apparaten
• Vreemdgevaar - weten wat te doen als een onbekende je benadert

Praktische oefeningen: Deze evenementen laten kinderen:

• Oefenen met het bellen van 112 in noodsituaties
• Proberen van veiligheidsuitrusting zoals helmen en kniebeschermers
• Leren van echte brandweermannen, politieagenten en ambulancepersoneel
• Spelen van educatieve spellen over veiligheid

Vaccinaties zijn een belangrijk onderdeel van hoe de gemeenschap kinderen beschermt tegen gevaarlijke ziektes:

Wat zijn vaccinaties? Vaccinaties zijn kleine prikjes die je lichaam helpen om ziektes te bestrijden. Ze zijn als het trainen van je lichaam om sterk te zijn tegen bepaalde ziektes.

Waarom zijn ze belangrijk voor de gemeenschap?

• Groepsimmuniteit - wanneer de meeste kinderen gevaccineerd zijn, kunnen ziektes zich niet verspreiden
• Bescherming van kwetsbare kinderen die zelf niet gevaccineerd kunnen worden wegens ziekte
• Voorkomen van epidemieën zoals mazelen of kinkhoest die vroeger veel kinderen ziek maakten
• Gezonde scholen - minder kinderen zijn ziek, dus meer kinderen kunnen naar school

Schoolvaccinatieprogramma's: Veel scholen organiseren vaccinatiedagen waar:

• Geschoolde verpleegkundigen de vaccinaties geven
• Ouders vooraf toestemming geven
• Kinderen worden gerustgesteld en ondersteund
• Records worden bijgehouden om te zorgen dat iedereen beschermd is

Zwemles is een van de belangrijkste manieren waarop gemeenschappen kinderen beschermen tegen verdrinking:

Waarom zwemles zo belangrijk is:

• Verdrinking is een van de hoofdoorzaken van ongelukken bij kinderen
• Zelfvertrouwen in water voorkomt paniek in noodsituaties
• Zwemvaardigheden zijn levenslange vaardigheden
• Waterveiligheidsregels worden geleerd samen met zwemmen

Gemeenschapszwemprogramma's:

• Gratis zwemles voor kinderen uit families met een laag inkomen
• Speciale lessen voor kinderen met een beperking
• Ouder-kind zwemklassen voor heel jonge kinderen
• Gevorderde reddingscursussen voor oudere kinderen

Waterveiligheid op openbare plaatsen:

• Reddingsbrigades bij zwembaden en strand
• Veiligheidshekken rond zwembaden
• Waarschuwingsborden bij gevaarlijk water
• Reddingsmateriaal zoals boeien en touwen bij waterplekken

Speelplaatsontwikkeling is een belangrijke manier waarop gemeenschappen kinderverwondingen voorkomen:

Veilige speeltoestelstandaarden:

• Zachte ondergronden zoals rubbertegels of zand onder klimrekken
• Afgeronde hoeken op alle speeltoestellen om snijwonden te voorkomen
• Stevige bevestiging zodat niets kan omvallen of loskomen
• Leeftijdsgeschikte hoogte - lagere toestellen voor jongere kinderen
• Regelmatige inspecties om kapotte onderdelen te vinden en te repareren

Speelplaatsregels en toezicht:

• Duidelijke regels die voor iedereen zichtbaar zijn
• Toezicht door volwassenen tijdens schooltijd
• Eerste hulp kits beschikbaar op het schoolplein
• Schaduwplekken om oververhitting in de zon te voorkomen

Verkeerspatrouilles zijn teams van volwassenen die helpen kinderen veilig naar school te gaan:

Wie doet dit werk?

• Oudervoluntairs die helpen bij zebrapaden
• Verkeersagenten bij drukke kruispunten
• Schoolmedewerkers die uitkijken voor gevaar
• Oudere leerlingen die zijn getraind om te helpen

Hoe ze kinderen beschermen:

• Stoppen van verkeer wanneer kinderen oversteken
• Herinneren aan verkeersregels zoals links en rechts kijken
• Melden van gevaarlijke situaties aan de gemeente
• Zorgen dat kinderen veilige routes naar school nemen

Noodhulpdiensten zijn getraind om snel te reageren wanneer kinderen gewond raken:

Brandweer: Helpt niet alleen bij branden, maar ook bij:

• Kinderen die vastzitten in speeltoestellen
• Auto-ongelukken waarbij kinderen betrokken zijn
• Rescue-operaties bij water
• Onderwijzen van brandveiligheid op scholen

Ambulancediensten: Zijn speciaal getraind voor:

• Kindercardiologie - hart problemen bij kinderen
• Paediatric trauma - verwondingen specifiek bij kinderen
• Snelle respons bij scholen en speelplaatsen
• Samenwerking met ouders en scholen

Politie: Helpt bij:

• Verkeerscontroles bij scholen
• Veiligheidsonderwijs over vreemdgevaar
• Onderzoek van ongelukken om toekomstige ongevallen te voorkomen
• Gemeenschapspolicing in buurten met veel kinderen

Alleen kan de gemeenschap het niet alleen - families spelen ook een belangrijke rol:

• Deelnemen aan gemeenschapsevenementen over veiligheid
• Volgen van veiligheidsregels thuis
• Communiceren met school over veiligheidszorgen
• Vrijwilligerswerk doen bij schoolevenementen
• Kinderen leren om hulp te vragen wanneer nodig

Door samen te werken, kunnen scholen, gemeenschappen en families ervoor zorgen dat alle kinderen veilig kunnen opgroeien! 🌟

Vrienden helpen is een van de krachtigste manieren om ervoor te zorgen dat iedereen gezond en gelukkig blijft! 💪 Wanneer je je vrienden ondersteunt, help je niet alleen hen, maar maak je ook de hele klas en school een betere plek voor iedereen.

Een goede vriend zijn betekent niet alleen samen spelen en lachen, maar ook:

• Zorgen voor elkaar's welzijn en veiligheid
• Helpen wanneer iemand een gezonde keuze moet maken
• Aanmoedigen in plaats van afkraken
• Waarschuwen als je ziet dat iemand iets gevaarlijks doet
• Luisteren wanneer iemand je iets vertelt

Het buddy-systeem is een speciale manier van samenwerken waarbij twee kinderen afspreken om op elkaar te letten:

Hoe werkt het buddy-systeem?

• Twee kinderen worden aan elkaar gekoppeld als 'buddies'
• Ze zorgen voor elkaar tijdens schoolactiviteiten
• Ze helpen elkaar herinneren aan gezonde gewoonten
• Ze waarschuwen elkaar voor gevaarlijke situaties
• Ze ondersteunen elkaar bij moeilijke keuzes

Voorbeelden van buddy-ondersteuning:

Bij het eten: Je buddy kan je helpen door:

• Te herinneren aan handen wassen voor het eten 🧼
• Gezonde snacks met je te delen
• Je aan te moedigen om nieuwe groenten te proberen
• Geen druk op je uit te oefenen om snoep te delen

Bij bewegen en sporten: Je buddy kan:

• Mee spelen wanneer je wilt bewegen
• Je helpen als je bang bent voor een nieuw spelletje
• Veiligheidsregels herinneren tijdens het spelen
• Je aanmoedigen om niet op te geven bij sport

Bij hygiëne: Je buddy kan:

• Samen naar de wc gaan om handen te wassen
• Je herinneren aan tissues gebruiken bij hoesten
• Helpen als je vergeet je handen te wassen
• Het goede voorbeeld geven met eigen hygiëne

Positieve aanmoediging geven: In plaats van negatieve dingen te zeggen, kun je vrienden aanmoedigen:

• Zeg NIET: "Je eet altijd ongezonde dingen!"

• Zeg WEL: "Wil je mijn appel proeven? Hij is heel lekker!" 🍎

• Zeg NIET: "Je bent slecht in sport!"

• Zeg WEL: "Kom, laten we samen oefenen. Je wordt steeds beter!"

• Zeg NIET: "Je handen zijn vies!"

• Zeg WEL: "Kom, laten we samen onze handen wassen voor het eten!"

Samen gezonde activiteiten ondernemen:

• Samen sporten op het schoolplein in plaats van alleen zitten
• Gezonde snacks delen en nieuwe dingen uitproberen
• Wandelen in plaats van binnen blijven
• Samen water drinken in plaats van alleen frisdrank
• Elkaar helpen bij huiswerk in plaats van kopiëren

Soms moet je je vrienden waarschuwen voor gevaarlijke situaties:

Veilige manieren om te waarschuwen:

Bij gevaarlijk spel:

• Rustig zeggen: "Dat lijkt me niet veilig, laten we iets anders doen"
• Alternatieven voorstellen: "Zullen we in plaats daarvan [veilig spel] spelen?"
• Hulp halen als de vriend niet luistert en het echt gevaarlijk is

Bij onhygiënisch gedrag:

• Vriendelijk herinneren: "Vergeet je niet je handen te wassen?"
• Het goede voorbeeld geven: Zelf je handen wassen en uitnodigen om mee te doen
• Uitleggen waarom: "Als we onze handen wassen, worden we niet ziek"

Bij pesten of gemeen gedrag:

• Opstaan voor anderen: "Dat is niet aardig, stop ermee"
• Het slachtoffer steunen: "Kom bij ons spelen"
• Een volwassene vertellen als het niet stopt

Luisteren naar je vrienden:

• Oogcontact maken wanneer ze praten
• Niet onderbreken terwijl ze aan het woord zijn
• Vragen stellen om te laten zien dat je geïnteresseerd bent
• Hun gevoelens respecteren ook als je het er niet mee eens bent

Praten met je vrienden:

• Eerlijk zijn maar op een vriendelijke manier
• "Ik"-zinnen gebruiken: "Ik maak me zorgen over..." in plaats van "Jij doet altijd..."
• Oplossingen voorstellen in plaats van alleen problemen benoemen
• Complexen vermijden - niemand is perfect!

Wanneer je vriend een probleem heeft, kun je helpen door:

Stap 1: Luisteren - Laat je vriend uitleggen wat er aan de hand is Stap 2: Begrijpen - Stel vragen om het probleem goed te snappen Stap 3: Brainstormen - Bedenk samen mogelijke oplossingen Stap 4: Kiezen - Help je vriend de beste oplossing te kiezen Stap 5: Steunen - Blijf je vriend helpen bij het uitvoeren van de oplossing

Voorbeeld: Je vriend heeft moeite met pesten:

1. Luisteren: "Vertel me wat er gebeurt"
2. Begrijpen: "Waar gebeurt dit? Wie doet dit?"
3. Brainstormen: "We kunnen het aan de juf vertellen, of ik kan bij je blijven tijdens de pauze"
4. Kiezen: "Laten we eerst samen naar de juf gaan"
5. Steunen: "Ik loop met je mee en blijf bij je als je het wilt vertellen"

Het is belangrijk om te onthouden dat:

• Niet iedereen altijd hulp wil
• Sommige problemen te groot zijn voor kinderen om op te lossen
• Volwassenen soms nodig zijn
• Je eigen veiligheid ook belangrijk is
• Vriendschap vrijwillig is - je kunt niemand dwingen je vriend te zijn

Wanneer hulp van volwassenen nodig is:

• Als iemand gewond is of in gevaar verkeert
• Bij pesten dat niet stopt
• Als iemand heel verdrietig of boos is
• Bij problemen thuis
• Als je zelf niet weet wat je moet doen

Door een goede vriend te zijn en het buddy-systeem te gebruiken, help je ervoor te zorgen dat alle kinderen in je klas zich veilig, gesteund en gelukkig voelen! 🌈