Gezondheid & Leefstijl: Persoonlijke Gezondheidsconcepten – Groep 1

Elke dag doe je veel verschillende dingen, en sommige van die dingen helpen je om gezond en sterk te blijven! 🌈 Dit noemen we gezonde gewoonten. Net zoals planten water en zonlicht nodig hebben om te groeien, heeft jouw lichaam ook speciale zorg nodig om te groeien en zich goed te voelen.

Eén van de belangrijkste dingen die je elke dag kunt doen is je tanden poetsen. Je tanden zijn heel belangrijk omdat je ermee kunt eten, praten en lachen! Als je je tanden niet poetst, kunnen er kleine bacteriën op je tanden gaan wonen die gaatjes maken. Door twee keer per dag je tanden te poetsen - 's ochtends en 's avonds voor het slapen - houd je je tanden schoon en sterk.

Wanneer je je tanden poetst, gebruik je een zachte tandenborstel en een beetje tandpasta. Je maakt kleine cirkeltjes op je tanden en vergeet je kiezen niet! Het duurt ongeveer twee minuten om al je tanden goed schoon te maken.

Slapen is heel bijzonder! Terwijl jij slaapt, wordt je lichaam weer helemaal opgeladen, net zoals je speelgoed wordt opgeladen. Kinderen van jouw leeftijd hebben ongeveer 10 tot 12 uur slaap per nacht nodig. Tijdens het slapen groeit je lichaam, worden je spieren sterker en kan je hersenen alle nieuwe dingen die je hebt geleerd goed opslaan.

Als je niet genoeg slaapt, kun je je moe voelen, chagrijnig worden en is het moeilijker om te leren en te spelen. Daarom is het belangrijk om elke avond op tijd naar bed te gaan!

Persoonlijke hygiëne betekent dat je je lichaam schoon houdt. Dit doe je door elke dag te wassen, schone kleren aan te trekken en je handen vaak te wassen. Je handen raken veel dingen aan gedurende de dag, en soms zitten er onzichtbare bacteriën op die je ziek kunnen maken.

Het is extra belangrijk om je handen te wassen:

• Voor je gaat eten
• Na het naar de wc gaan
• Na het spelen buiten
• Na het aaien van dieren
• Als je hebt gehoest of geniest

Lichaamsbeweging is niet alleen leuk, het is ook heel goed voor je lichaam! Als je rent, springt, klimt, danst of sport, worden je spieren sterker en je hart gezonder. Het helpt je ook om je goed te voelen en gelukkig te zijn.

Je hoeft niet naar een sportschool om te bewegen - spelen in de tuin, op de speelplaats klimmen, met vriendjes voetballen of dansen op muziek zijn allemaal geweldige manieren om te bewegen!

Je lichaam is als een bijzondere machine die brandstof nodig heeft om te werken. Die brandstof krijg je van gezond eten! Verschillende soorten voedsel geven je lichaam verschillende dingen die het nodig heeft:

• Fruit en groenten geven je vitaminen die je helpen om niet ziek te worden
• Brood en rijst geven je energie om te rennen en te spelen
• Melk en kaas maken je botten en tanden sterk
• Vlees en bonen helpen je spieren groeien

Water drinken is ook heel belangrijk! Je lichaam heeft water nodig om alles goed te laten werken, net zoals planten water nodig hebben.

Als je elke dag deze gezonde gewoonten doet, zal je lichaam je bedanken! Je zult je energieker voelen, beter kunnen leren op school, meer plezier hebben bij het spelen en minder vaak ziek worden. Het beste van alles is dat je deze gewoonten nu al kunt leren, zodat je je hele leven gezond en gelukkig kunt blijven.

Veiligheid is heel belangrijk omdat je lichaam kwetsbaar is en je het goed moet beschermen! 🛡️ Er zijn veel leuke dingen die je kunt doen, en door slimme keuzes te maken kun je veilig blijven en toch veel plezier hebben.

Sommige activiteiten zijn extra leuk maar ook een beetje gevaarlijk, daarom gebruiken we speciale beschermende uitrusting. Dit is als een harnas voor ridders, maar dan voor gewone kinderen!

Helmen dragen is heel belangrijk als je op een fiets, step, skateboard of rolschaatsen rijdt. Je hoofd en hersenen zijn heel kostbaar, en een helm beschermt je hoofd als je valt. Een goede helm past stevig op je hoofd en moet altijd vastgemaakt zijn.

Bij water is het verstandig om zwemvesten of drijfbandjes te dragen als je nog niet goed kunt zwemmen. Water kan gevaarlijk zijn, maar met de juiste bescherming kun je er veilig van genieten. Ga nooit alleen het water in - er moet altijd een volwassene in de buurt zijn.

In huis zijn er dingen die er misschien interessant uitzien maar heel gevaarlijk kunnen zijn. Het zijn vaak schoonmaakmiddelen, medicijnen of andere chemische stoffen. Deze dingen kunnen je heel ziek maken als je ze aanraakt, ruikt of proeft.

Belangrijke veiligheidsregels:

• Raak nooit flessen aan met waarschuwingsstickers
• Medicijnen zijn alleen voor volwassenen of als een volwassene ze aan je geeft
• Als iets een sterke geur heeft, ga er dan niet bij in de buurt
• Vraag altijd aan een volwassene voordat je iets aanraakt dat je niet kent

Als je per ongeluk iets gevaarlijks hebt aangeraakt, vertel het dan meteen aan een volwassene!

Niet alle plekken zijn even veilig om te spelen. Veilige speelplekken zijn:

• Speeltuinen met zachte ondergrond
• Je eigen tuin waar volwassenen je kunnen zien
• Parken waar veel andere families zijn
• Binnen je huis in ruimtes die speciaal voor jou zijn

Plekken waar je niet moet spelen:

• Bij drukke wegen waar auto's rijden
• In parkeergarages of bij grote machines
• In bossen of plekken waar volwassenen je niet kunnen vinden
• Bij water zonder volwassenen erbij

Volwassenen maken veiligheidsregels niet om je plezier te bederven, maar om je te beschermen! Ze hebben veel ervaring en weten welke dingen gevaarlijk kunnen zijn. Luisteren naar volwassenen die voor je zorgen is één van de slimste dingen die je kunt doen.

Belangrijke mensen om naar te luisteren:

• Je ouders en familie
• Je juf of meester op school
• Politieagenten en brandweerlieden
• Dokters en verpleegkundigen

Als een volwassene je iets vertelt over veiligheid, probeer het dan goed te onthouden en te doen wat ze zeggen.

Soms kun je je onveilig voelen, en dat is een belangrijk gevoel om te herkennen. Als je je onveilig voelt:

1. Ga naar een veilige plek - bij bekende volwassenen
2. Vertel het aan iemand die je vertrouwt
3. Blijf bij andere mensen - ga niet alleen weg
4. Vertrouw op je gevoel - als iets niet goed voelt, is het waarschijnlijk niet veilig

Veiligheid is niet iets waar je bang voor moet zijn, maar een slimme gewoonten die je kunt leren! Net zoals je leert om je tanden te poetsen, kun je leren om veilige keuzes te maken. Hoe meer je oefent met veilig zijn, hoe makkelijker het wordt om automatisch de juiste keuzes te maken.

Jouw lichaam is als een geweldige machine met veel verschillende onderdelen die allemaal samenwerken! 🤖 Sommige delen kun je van buitenaf zien, en andere delen zitten veilig binnen je lichaam verborgen. Laten we samen ontdekken hoe bijzonder jouw lichaam is!

Als je in de spiegel kijkt, zie je veel delen van je lichaam die aan de buitenkant zitten. Deze delen noemen we externe lichaamsdelen:

• Je hoofd met je ogen, neus, mond en oren
• Je armen en handen waarmee je dingen kunt pakken
• Je benen en voeten waarmee je kunt lopen en rennen
• Je huid die je hele lichaam bedekt als een beschermend pak

Elk van deze delen heeft een speciale taak. Je ogen helpen je om dingen te zien, je oren om geluiden te horen, en je handen om dingen vast te pakken en te voelen.

Je huid is heel bijzonder! Het is het grootste orgaan van je lichaam en het bedekt je van je hoofd tot je tenen. Je huid doet veel belangrijke dingen:

• Het beschermt alles wat binnen je lichaam zit
• Het houdt je warm als het koud is en helpt je afkoelen als het warm is
• Het voelt dingen aan - zacht, hard, warm, koud
• Het geneest zichzelf als je een klein wondje hebt

Je huid is als een slimme deken die precies weet wat je lichaam nodig heeft!

Binnen je lichaam zitten heel veel interne organen die hard werken om je gezond en levend te houden. Je kunt ze niet zien, maar ze zijn er wel en ze doen heel belangrijke dingen!

Je hart is als een sterke pomp die de hele dag doorwerkt. Het pompt bloed door je hele lichaam om alle delen de voeding en zuurstof te geven die ze nodig hebben. Je kunt je hart voelen kloppen als je je hand op je borst legt. Probeer het maar eens!

Je hersenen zitten veilig in je hoofd en zijn als een super computer. Je hersenen helpen je om:

• Te denken en problemen op te lossen
• Te leren en dingen te onthouden
• Je lichaam te laten bewegen
• Te voelen en emoties te hebben

Je hersenen werken zelfs als je slaapt!

Je hebt spieren door je hele lichaam heen. Sommige spieren kun je zien en voelen, zoals de spieren in je armen als je je bicep aanspant. Andere spieren zitten dieper in je lichaam en helpen je inwendige organen om te werken.

Spieren doen veel belangrijke dingen:

• Ze helpen je om te lopen, rennen, springen en bewegen
• Ze helpen je hart om bloed te pompen
• Ze helpen je om te ademhalen
• Ze helpen je om te eten door voedsel door je lichaam te verplaatsen

Hoe meer je je spieren gebruikt door te spelen en te bewegen, hoe sterker ze worden!

Het mooiste van je lichaam is dat alle delen samenwerken als een team! Je hersenen vertellen je spieren wat ze moeten doen, je hart pompt bloed naar alle delen van je lichaam, je huid beschermt alles, en alle organen helpen elkaar om je gezond te houden.

Stel je voor: als je wilt rennen, vertellen je hersenen je beenspieren wat ze moeten doen, je hart gaat sneller kloppen om meer bloed te pompen, en je longen werken harder om meer lucht binnen te krijgen. Allemaal tegelijk! Dat is toch fantastisch?

Als je begrijpt hoe je lichaam werkt, kun je er beter voor zorgen! Je begrijpt waarom gezond eten belangrijk is (om je organen goede voeding te geven), waarom bewegen goed is (om je spieren sterk te houden), en waarom rust belangrijk is (om je hersenen en lichaam tijd te geven om zich te herstellen).

Jouw lichaam is echt het meest geweldige cadeau dat je hebt gekregen, en door er goed voor te zorgen zal het je hele leven trouw blijven!

Soms kunnen kleine, onzichtbare dingetjes je ziek maken. Deze noemen we bacteriën en virussen 🦠. Je kunt ze niet zien omdat ze heel klein zijn, maar gelukkig kun je wel leren hoe je ze kunt tegenhouden!

Bacteriën en virussen zijn heel kleine levende dingetjes die zo klein zijn dat je duizenden van hen op de punt van een potlood zou kunnen zetten! Sommige bacteriën zijn eigenlijk nuttig voor je lichaam, maar andere kunnen je ziek maken als ze in je lichaam komen.

Als deze kleine dingetjes in je lichaam komen, kunnen ze je laten:

• Hoesten en niezen 🤧
• Koorts krijgen
• Buikpijn hebben
• Je moe en ziek voelen

Maar maak je geen zorgen! Er zijn veel slimme manieren om ze tegen te houden!

Handen wassen is je belangrijkste superkracht tegen bacteriën! Je handen raken de hele dag veel dingen aan - speelgoed, deurklinken, andere mensen, dieren - en soms zitten er bacteriën op deze dingen.

Zo was je je handen het beste:

1. Maak je handen nat met warm water
2. Doe zeep op je handen
3. Wrijf je handen tegen elkaar voor minstens 20 seconden (zo lang als het liedje "Lang zal ze leven" zingen!)
4. Vergeet je duimen, tussen je vingers en onder je nagels niet
5. Spoel al de zeep goed af
6. Droog je handen af met een schone handdoek

Was je handen vooral:

• Voor je gaat eten of drinken
• Na het naar de wc gaan
• Na het spelen buiten
• Na het aaien van dieren
• Als je handen vies zijn

Als je hoest of niest, komen er kleine druppeltjes uit je mond en neus die bacteriën kunnen bevatten. Om andere mensen te beschermen (en jezelf ook!), kun je in je elleboog hoesten en niezen.

Zo doe je het:

• Breng je elleboog snel naar je mond en neus
• Hoest of nies in de binnenkant van je elleboog
• Was daarna je handen als je de kans hebt

Waarom niet in je handen? Omdat je je handen gebruikt om dingen aan te raken, en dan zou je de bacteriën overal verspreiden!

Het doorspoelen van het toilet is heel belangrijk omdat er in de wc bacteriën kunnen zitten die je ziek maken. Na het naar de wc gaan, spoel je altijd door om alles weg te spoelen. En vergeet niet om daarna je handen goed te wassen!

Andere belangrijke toilet-gewoonten:

• Was altijd je handen na het naar de wc gaan
• Raak de wc-bril en andere delen niet onnodig aan
• Vertel het aan een volwassene als het toilet verstopt is

Je gezicht is een speciale plek omdat bacteriën gemakkelijk via je ogen, neus en mond je lichaam binnen kunnen komen. Daarom is het belangrijk om niet te vaak aan je gezicht te zitten, vooral niet met vuile handen.

Tips voor een gezond gezicht:

• Raak je ogen, neus en mond niet aan met vuile handen
• Was je handen eerst als je je gezicht wilt aanraken
• Gebruik een schone zakdoek als je je neus moet snuiten

Als je je ziek voelt, is het belangrijk om thuis te blijven in plaats van naar school te gaan. Dit helpt op twee manieren:

1. Je lichaam krijgt rust om beter te worden
2. Je geeft je ziekte niet door aan je vriendjes

Tekenen dat je misschien thuis moet blijven:

• Je hebt koorts
• Je moet veel hoesten of niezen
• Je hebt buikpijn
• Je voelt je heel moe

Vertol het altijd aan je ouders als je je niet goed voelt!

Je lichaam heeft een eigen afweersysteem dat als kleine soldaatjes werkt om bacteriën en virussen weg te jagen! Je kunt je afweersysteem sterk houden door:

• Gezond eten (vooral fruit en groenten)
• Genoeg slapen
• Veel bewegen en spelen
• Veel water drinken
• Je handen goed wassen

Hoe sterker je afweersysteem, hoe beter je lichaam zichzelf kan beschermen!

Gezond blijven is teamwork! Als iedereen zijn handen wast, in zijn elleboog hoest, en thuis blijft als hij ziek is, dan blijft iedereen gezonder. Jij kunt een gezondheids-superheld zijn door andere kinderen te helpen herinneren aan deze belangrijke gewoonten!

Er zijn veel geweldige mensen om je heen die hun werk maken van het helpen van kinderen zoals jij! 🌟 Deze mensen hebben speciale training gehad om te weten hoe ze je kunnen helpen als je hulp nodig hebt bij je gezondheid of veiligheid.

Je juf of meester is elke dag bij je op school en helpt je niet alleen met leren, maar ook met gezond blijven! Leerkrachten kunnen:

• Je herinneren aan het wassen van je handen
• Je helpen als je je niet lekker voelt
• Je leren over gezonde gewoonten
• Ervoor zorgen dat je veilig speelt op school
• Contact opnemen met je ouders als je ziek bent

Als je je niet goed voelt op school, is je leerkracht de eerste persoon om het tegen te zeggen!

Veel scholen hebben een schoolverpleegkundige of iemand die getraind is in eerste hulp. Deze persoon weet veel over gezondheid en kan je helpen als:

• Je pijn hebt of je hebt bezeerd
• Je medicijnen moet innemen
• Je vragen hebt over je lichaam
• Je je ziek voelt en naar huis moet

De schoolverpleegkundige heeft ook speciale spullen zoals pleisters en ijspakketten om kleine verwondingen te behandelen.

Dokters zijn mensen die heel veel hebben geleerd over het menselijk lichaam en hoe ze zieke mensen beter kunnen maken. Ze kunnen:

• Controleren of je gezond groeit
• Je helpen als je ziek bent
• Je inentingen geven om je te beschermen tegen ziektes
• Je ouders advies geven over hoe je gezond kunt blijven

Tandartsen zijn speciale dokters voor je tanden en mond. Ze helpen ervoor te zorgen dat je tanden sterk en gezond blijven door ze schoon te maken en problemen op te lossen voordat ze erger worden.

Politieagenten en brandweerlieden zijn getraind om mensen te helpen in gevaarlijke situaties. Ze zijn er niet alleen voor grote noodgevallen, maar kunnen ook helpen met:

• Je de weg wijzen als je verdwaald bent
• Je veilig houden bij ongelukken
• Je helpen als je bang bent
• Je ouders bellen als je hulp nodig hebt

Als je ooit een van deze mensen in uniform ziet, weet dan dat ze er zijn om je te helpen!

Sommige scholen hebben schoolconsulenten - dit zijn mensen die getraind zijn om naar kinderen te luisteren en hen te helpen met hun gevoelens. Ze kunnen je helpen als:

• Je je verdrietig of bang voelt
• Je problemen hebt met vrienden
• Je je zorgen maakt over dingen
• Je vragen hebt waar je niet met anderen over wilt praten

Praten met een schoolconsulent is veilig en vertrouwelijk, wat betekent dat ze je geheimen bewaren.

Soms weten kinderen niet hoe ze om hulp moeten vragen. Hier zijn enkele belangrijke tips:

• Wees eerlijk over hoe je je voelt of wat er aan de hand is
• Praat duidelijk zodat de volwassene je goed kan verstaan
• Wees niet bang - deze mensen zijn er om je te helpen!
• Vraag vragen als je iets niet begrijpt
• Vertel het aan je ouders wat er is gebeurd

Alle deze helpers hebben gekozen voor hun werk omdat ze van kinderen houden en willen dat alle kinderen gezond, veilig en gelukkig zijn! Ze hebben hard gestudeerd om te leren hoe ze het beste kunnen helpen, en ze vinden het fijn om kinderen zoals jij te zien groeien en leren.

Onthoud: er is nooit iets verkeerd aan het vragen om hulp. Zelfs volwassenen vragen om hulp aan andere volwassenen! Het vragen om hulp laat zien dat je slim bent en goed voor jezelf zorgt.

Gezond zijn is nog leuker als je hele familie meedoet! 👨‍👩‍👧‍👦 Wanneer iedereen in je gezin gezonde gewoonten heeft, helpen jullie elkaar om sterk en gelukkig te blijven. Laten we kijken naar geweldige gewoonten die jullie samen kunnen doen.

Tanden poetsen wordt veel leuker als de hele familie het samen doet! Jullie kunnen:

• Tegelijk naar de badkamer gaan voor "tandentijd"
• Liedjes zingen terwijl jullie poetsen
• Elkaar helpen herinneren om niet te vergeten
• Samen naar de tandarts gaan voor controle
• Elkaars tandenborstels vervangen als ze oud zijn

Kleine broertjes en zusjes leren door naar oudere familieleden te kijken, dus jij kunt een goed voorbeeld geven!

Als één persoon in je familie ziek is, is het belangrijk dat iedereen extra voorzichtig is. De hele familie kan helpen door:

• De zieke persoon te laten uitrusten
• Vaker handen te wassen
• Niet te dicht bij de zieke persoon te komen
• Extra goed het huis schoon te houden
• Gezond eten te maken om iedereen sterk te houden

Als jij ziek bent, helpt je familie jou beter te worden door voor je te zorgen en je rust te geven.

Samen eten is één van de leukste manieren om als familie gezond te blijven! Bij familie-maaltijden kunnen jullie:

• Nieuwe gezonde voedingsmiddelen proberen
• Elkaar helpen met koken (veilig en met toestemming)
• Praten over jullie dag terwijl jullie eten
• Leren over waar voedsel vandaan komt
• Samen de tafel dekken en afruimen

Gezonde familie-maaltijden bevatten meestal groenten, fruit, hele granen en water of melk om te drinken.

Families kunnen elkaar helpen om schoon en netjes te blijven:

• Broers en zussen kunnen elkaar herinneren om handen te wassen
• Ouders kunnen helpen met het wassen van haren
• Iedereen kan zijn eigen handdoek en tandenborstel hebben
• Familie kan samen boodschappen doen voor zeep en shampoo
• Kleinere kinderen kunnen hulp krijgen bij het leren van goede gewoonten

Samen bewegen is super leuk en houdt iedereen fit! Leuke familie-activiteiten zijn:

• Wandelingen maken in het park
• Samen fietsen
• Dansen op muziek in de woonkamer
• Spelletjes spelen in de tuin
• Zwemmen als familie
• Samen naar de speeltuin gaan

Bewegen wordt veel leuker als je het samen doet, en het helpt iedereen sterk te blijven!

Gezonde slaapgewoonten zijn gemakkelijker als de hele familie ze volgt:

• Iedereen gaat op ongeveer hetzelfde tijdstip naar bed
• Het huis wordt rustig in de avond
• Schermen (tv, tablet) gaan uit voor bedtijd
• Iedereen heeft een comfortabele slaapplek
• Familie kan samen een verhaaltje lezen voor het slapen

Als je familie samen gezonde dingen doet, gebeuren er geweldige dingen:

• Motivatie: Als andere familieleden het doen, wil jij het ook doen
• Steun: Familie kan je helpen en aanmoedigen
• Plezier: Alles is leuker als je het samen doet
• Leren: Je leert van goede voorbeelden van andere familieleden
• Gewoonten: Het wordt makkelijker om gezonde dingen te doen als iedereen meedoet

Jij kunt een gezondheidsleider in je familie zijn! Je kunt:

• Gezonde ideeen voorstellen voor familie-activiteiten
• Een goed voorbeeld geven met je eigen gezonde gewoonten
• Je familie helpen herinneren aan belangrijke dingen zoals handen wassen
• Enthousiast zijn over nieuwe gezonde voedingsmiddelen
• Andere familieleden aanmoedigen als ze gezonde keuzes maken

Onthoud: gezond zijn is een team-effort, en jouw familie is jouw belangrijkste team!

Internet en schermen kunnen heel leuk en leerzaam zijn, maar het is belangrijk om ze veilig en gezond te gebruiken! 💻 Net zoals je verkeerslichten volgt op straat, zijn er regels voor veilig internetgebruik die je kunnen beschermen.

Het internet is als een reusachtige bibliotheek waar computers en tablets mee verbonden zijn. Je kunt er:

• Leuke spelletjes spelen
• Filmpjes kijken die geschikt zijn voor kinderen
• Leren over dieren, landen en andere interessante dingen
• Video-bellen met familie die ver weg woont

Maar net zoals een echte bibliotheek heeft het internet regels om veilig te blijven!

Er zijn veel goede dingen die je met internet kunt doen:

• Educatieve spelletjes spelen die je helpen leren tellen, lezen of problemen oplossen
• Kindvriendelijke video's kijken over dieren, natuur of verhalen
• Samen met ouders interessante dingen opzoeken voor school
• Video-bellen met opa en oma of familie die ver weg woont
• Kinderwebsites bezoeken die speciaal gemaakt zijn voor jouw leeftijd

De belangrijkste regel: doe dit altijd samen met een volwassene die je vertrouwt!

Er zijn ook dingen op internet die niet veilig zijn voor kinderen:

• Persoonlijke informatie delen zoals je naam, adres, school of telefoonnummer
• Praten met onbekende mensen die je niet in het echte leven kent
• Websites bezoeken die niet bedoeld zijn voor kinderen
• Op dingen klikken die je niet begrijpt of die er eng uitzien
• Foto's van jezelf delen met mensen die je niet kent

Als je ooit iets ziet dat je eng of ongemakkelijk maakt, vertel het meteen aan een volwassene!

Schermtijd betekent de tijd die je besteedt aan het kijken naar tablets, telefoons, computers of tv. Te veel schermtijd kan slecht zijn voor je gezondheid omdat:

• Je ogen moe kunnen worden
• Je minder beweegt en speelt
• Het moeilijker wordt om te slapen
• Je minder tijd hebt voor andere leuke dingen

Goede regels voor schermtijd:

• Niet meer dan 1 uur per dag voor kinderen van jouw leeftijd
• Geen schermen tijdens het eten
• Geen schermen vlak voor het slapen
• Pauzes nemen om je ogen te laten rusten

Soms kunnen er op internet dingen gebeuren die niet goed voelen. Als je:

• Iets ziet dat je bang maakt
• Iemand ontmoet die vreemde vragen stelt
• Berichten krijgt van mensen die je niet kent
• Per ongeluk op iets klikt dat niet voor kinderen is

Vertel het meteen aan een volwassene! Je krijgt geen straf - volwassenen willen je helpen veilig te blijven.

Je familie kan samen internet-regels maken:

• Internet alleen gebruiken in ruimtes waar ouders je kunnen zien
• Altijd vragen voordat je een nieuwe website bezoekt
• Geen spelletjes downloaden zonder toestemming
• Wachtwoorden nooit delen met vrienden
• Schermen uitzetten als ouders dat vragen

Het is belangrijk om een goede balans te hebben tussen schermtijd en andere activiteiten:

Schermactiviteiten (beperkt):

• Educatieve spelletjes
• Kindvriendelijke video's
• Video-bellen met familie

Echte wereld activiteiten (onbeperkt):

• Buiten spelen met vrienden
• Lezen van echte boeken
• Knutselen en tekenen
• Sport en beweging
• Praten met familie

Internet-veiligheidsregels zijn er niet om je plezier te bederven, maar om:

• Je veilig te houden van mensen die kinderen kwaad willen doen
• Je privacy te beschermen zodat vreemden geen persoonlijke informatie over je hebben
• Je gezondheid te bewaken door schermtijd te beperken
• Je te helpen leren op een veilige manier

Als je deze regels volgt, kun je van internet genieten terwijl je veilig blijft!

Het leren maken van goede beslissingen is als het leren fietsen - het wordt steeds makkelijker naarmate je oefent! 🚲 Sommige beslissingen kun je al helemaal zelf maken, en andere zijn nog te moeilijk en heb je hulp van volwassenen bij nodig.

Er zijn veel zelfstandige beslissingen die kinderen van jouw leeftijd al kunnen nemen. Dit zijn meestal eenvoudige, dagelijkse keuzes over je gezondheid:

Handen wassen beslissingen:

• Beslissen om je handen te wassen voor het eten
• Kiezen om je handen te wassen na het naar de wc gaan
• Je handen wassen na het spelen buiten
• Zeep gebruiken en lang genoeg wrijven

Persoonlijke hygiëne keuzes:

• Beslissen om je tanden te poetsen 's ochtends en 's avonds
• Je haar kammen voor school
• Schone kleren aantrekken
• Je neus snuiten als dat nodig is

Eenvoudige gezondsheidskeuzes:

• Water drinken als je dorst hebt
• Een appel kiezen in plaats van snoep (als beide beschikbaar zijn)
• Beslissen om vroeg naar bed te gaan als je moe bent
• Kiezen om binnen te spelen als het buiten gevaarlijk weer is

Deze beslissingen kun je zelf maken omdat ze veilig zijn en je ze goed begrijpt.

Er zijn ook beslissingen die te belangrijk of te ingewikkeld zijn voor kinderen om alleen te maken. Bij deze beslissingen heb je altijd hulp van volwassenen nodig:

Medicijn en behandeling beslissingen:

• Medicijnen innemen (volwassenen moeten altijd beslissen welke en hoeveel)
• Naar de dokter gaan (volwassenen moeten beoordelen hoe ziek je bent)
• Wat te doen bij verwondingen (volwassenen weten hoe ze moeten helpen)
• Pleisters of verband aanbrengen (volwassenen doen dit veiliger)

Veiligheidsbeslissingen:

• Of het veilig is om ergens heen te gaan
• Wat te doen in noodgevallen
• Of activiteiten veilig zijn (zoals zwemmen of fietsen)
• Contact opnemen met hulpverleners

Waterveiligheid is een speciaal gebied waar kinderen ALTIJD hulp van volwassenen nodig hebben. Dit omdat water gevaarlijk kan zijn, zelfs als het er leuk uitziet:

• Zwemmen mag alleen als een volwassene toekijkt
• Beslissingen over zwemvesten nemen volwassenen
• Volwassenen bepalen of het water veilig is
• Bij problemen in het water kunnen alleen volwassenen goed helpen

Zelfs als je goed kunt zwemmen, moet er altijd een volwassene in de buurt zijn!

Op school zijn er schoolregels die helpen om iedereen veilig en gezond te houden. Deze regels kun je zelf volgen, maar volwassenen hebben ze gemaakt:

• Niet rennen in de gangen (voorkomt ongelukken)
• Handen wassen voor het eten (voorkomt ziekte)
• Luisteren naar de juf of meester (zorgt voor veiligheid)
• Speelgoed delen en niet vechten (voorkomt verwondingen)
• In de rij lopen (houdt iedereen georganiseerd en veilig)

Soms is het moeilijk om te weten of je een beslissing zelf kunt maken of hulp nodig hebt. Hier zijn handige vragen die je jezelf kunt stellen:

1. Is het veilig? - Als je twijfelt of iets veilig is, vraag hulp
2. Begrijp ik het goed? - Als je het niet helemaal begrijpt, vraag uitleg
3. Kan ik er ziek van worden? - Bij alles wat je ziek kan maken, vraag hulp
4. Gaat het om medicijnen? - Medicijnen zijn altijd voor volwassenen
5. Zou mama/papa willen dat ik hulp vraag? - Als je denkt van wel, doe het!

Sommige kinderen denken dat het vragen om hulp betekent dat ze niet slim zijn, maar dat is niet waar! Het vragen om hulp laat juist zien dat je heel slim bent omdat:

• Je begrijpt wat je wel en niet kunt
• Je zorgt goed voor je veiligheid
• Je leert van mensen die meer weten
• Je voorkomt dat er iets gevaarlijks gebeurt

Zelfs volwassenen vragen elkaar om hulp!

Hoe meer je oefent met het nemen van goede beslissingen, hoe beter je erin wordt! Begin met kleine, veilige beslissingen en vraag volwassenen om feedback:

• "Mag ik zelf beslissen om een appel te eten?"
• "Is dit iets wat ik zelf kan doen of heb ik hulp nodig?"
• "Ik denk dat dit veilig is, klopt dat?"

Volwassenen helpen je graag om te leren hoe je goede beslissingen kunt nemen!

Soms voelen we ons niet lekker of hebben we gezondheidsproblemen. Gelukkig zijn er altijd goede oplossingen om je beter te laten voelen! 🌟 Het is belangrijk om te weten welke oplossingen gezond en veilig zijn.

Als je je niet lekker voelt, is naar de dokter gaan vaak de beste oplossing. Dokters zijn experts die getraind zijn om mensen beter te maken:

Wanneer ga je naar de dokter:

• Als je koorts hebt
• Als je veel pijn hebt
• Als je je heel erg ziek voelt
• Voor controles om te kijken of je gezond bent
• Als je medicijnen nodig hebt

Wat doet de dokter:

• Luistert naar hoe je je voelt
• Onderzoekt je lichaam om te zien wat er aan de hand is
• Geeft advies aan jou en je ouders
• Schrijft medicijnen voor als dat nodig is
• Helpt je beter te worden

Dokters zijn er om je te helpen, niet om je bang te maken!

Preventie betekent dat je dingen doet om problemen te voorkomen voordat ze gebeuren. Dit is vaak de beste oplossing!

Veiligheidsregels thuis:

• Niet met scherpe voorwerpen spelen
• Voorzichtig zijn met hete dingen zoals het fornuis
• Medicijnen en schoonmaakmiddelen niet aanraken
• Altijd een volwassene vragen voordat je iets doet dat gevaarlijk zou kunnen zijn

Veiligheidsregels buiten:

• Kijken voor het oversteken van de straat
• Een helm dragen bij fietsen
• Niet met onbekende mensen meegaan
• In veilige gebieden spelen waar volwassenen je kunnen zien

Veiligheidsregels op school:

• Luisteren naar de juf of meester
• Voorzichtig zijn op de speelplaats
• Niet rennen in de gangen
• Vriendelijk zijn tegen anderen (voorkomt ruzies)

Soms gebeuren er noodgevallen, en het is goed om te weten wat je moet doen:

Wat is een noodgeval:

• Als iemand heel erg ziek wordt
• Bij brand of andere gevaren
• Als iemand gewond raakt
• Als je verdwaald bent

Wat kun jij doen bij noodgevallen:

• Meteen een volwassene roepen
• Rustig blijven en niet in paniek raken
• Luisteren naar wat volwassenen zeggen
• Je naam en adres kennen voor hulpverleners
• Weten hoe je 112 belt (maar alleen in echte noodgevallen!)

Te veel schermtijd kan slecht zijn voor je gezondheid, maar gelukkig is de oplossing eenvoudig: beperk je schermtijd!

Problemen van te veel schermtijd:

• Moe ogen
• Moeilijk slapen
• Minder bewegen
• Minder tijd met familie en vrienden

Gezonde oplossingen:

• Gebruik schermen niet meer dan 1 uur per dag
• Geen schermen tijdens het eten
• Zet schermen uit 1 uur voor bedtijd
• Kies echte activiteiten: spelen, lezen, knutselen
• Vraag je ouders om je te helpen herinneren

Soms zie je onveilig gedrag van andere mensen. De beste oplossing is om het te vertellen aan een volwassene:

Onveilig gedrag dat je moet rapporteren:

• Kinderen die gemeen zijn tegen anderen
• Mensen die gevaarlijke dingen doen
• Situaties die je bang maken
• Dingen op internet die niet goed aanvoelen

Aan wie kun je het vertellen:

• Je ouders of familie
• Je juf of meester
• Andere vertrouwde volwassenen
• Politieagenten als het heel ernstig is

Je bent niet aan het klikken - je helpt mensen veilig te blijven!

Er zijn veel dingen die jij zelf kunt doen om gezond te blijven:

Dagelijkse gezonde keuzes:

• Genoeg water drinken
• Gezonde snacks kiezen
• Genoeg slapen krijgen
• Je handen vaak wassen
• Actief blijven en spelen

Luisteren naar je lichaam:

• Rusten als je moe bent
• Eten als je honger hebt
• Water drinken als je dorst hebt
• Het tegen volwassenen zeggen als je je niet goed voelt

Als je gezonde oplossingen kiest:

• Word je sneller beter als je ziek bent
• Voorkom je dat problemen erger worden
• Leer je hoe je goed voor jezelf kunt zorgen
• Voel je je gelukkiger en sterker
• Help je andere mensen ook gezond te blijven

Onthoud: er is altijd een gezonde oplossing voor elk probleem, en er zijn altijd volwassenen die je willen helpen!

Regels zijn als onzichtbare beschermers die ons veilig houden! 🛡️ Soms begrijpen kinderen niet waarom regels bestaan, maar regels zijn er om ons te beschermen van gevaren en om iedereen gelukkig en gezond te houden.

Regels zijn niet bedoeld om je leven moeilijk te maken - ze zijn bedoeld om je te beschermen! Volwassenen maken regels omdat ze:

• Weten welke dingen gevaarlijk kunnen zijn
• Willen dat alle kinderen veilig blijven
• Ervaring hebben met wat er kan gebeuren
• Van je houden en je willen beschermen

Regels zijn als waarschuwingsbordjes die zeggen: "Pas op, dit kan gevaarlijk zijn!"

Als je hygiëneregels niet volgt, kunnen er vervelende dingen gebeuren:

Niet handen wassen kan leiden tot:

• Ziek worden van bacteriën die je opvangt
• Andere mensen ziek maken door bacteriën door te geven
• Buikpijn krijgen van vuile handen
• Infecties krijgen in wondes

Niet tanden poetsen kan leiden tot:

• Gaatjes in je tanden
• Pijn in je mond
• Slechte adem
• Moeten naar de tandarts voor reparaties

Voorbeeld: Als Lisa haar handen niet wast na het naar de wc gaan en dan een boterham eet, kunnen bacteriën in haar eten komen en haar ziek maken. Dan moet ze misschien een dag thuisblijven van school en voelt ze zich heel vervelend.

Veiligheidsregels bestaan om verwondingen en ongelukken te voorkomen:

Geen helm dragen bij fietsen:

• Je hoofd kan gewond raken als je valt
• Hersenschade is mogelijk bij harde klappen
• Ziekenhuisbezoeken kunnen nodig zijn
• Lange tijd herstel

Niet luisteren bij water:

• Verdrinking is heel gevaarlijk
• Water kan in je longen komen
• Je kunt bewusteloos raken
• Zelfs goede zwemmers kunnen in problemen komen

Rennen waar dat niet mag:

• Je kunt vallen en je bezeren
• Je kunt tegen andere mensen botsen
• Gebroken botten zijn mogelijk
• Andere kinderen kunnen ook gewond raken

Voorbeeld: Toen Tim zijn helm vergat en van zijn fiets viel, kreeg hij een grote buil op zijn hoofd. Hij moest naar het ziekenhuis en had drie dagen hoofdpijn. Nu vergeet hij nooit meer zijn helm!

Het belangrijke van regels is dat ze niet alleen jou beschermen, maar ook andere mensen:

Handen wassen beschermt:

• Jouzelf tegen ziekte
• Je familie tegen bacteriën die jij mee naar huis brengt
• Je klasgenoten tegen ziektes die zich verspreiden

Veilig spelen beschermt:

• Jou tegen verwondingen
• Andere kinderen tegen ongelukken
• Volwassenen tegen zorgen

Vriendelijk zijn beschermt:

• Andere kinderen tegen verdriet
• De sfeer op school
• Jezelf tegen het gevoel dat je iemand pijn hebt gedaan

Soms lijken regels klein en onbelangrijk, maar ze kunnen grote gevolgen hebben:

Klein: Niet je handen wassen Groot gevolg: De hele klas wordt ziek en moet thuisblijven

Klein: Vergeten je fietshelm op te zetten Groot gevolg: Ernstige hoofdwond bij een val

Klein: Rennen in de gang Groot gevolg: Tegen iemand botsen en beiden gewond raken

Als je regels volgt, worden ze gewoonten. Gewoonten zijn dingen die je automatisch doet zonder erbij na te denken:

• Eerst je handen wassen wordt een automatische gewoonte
• Je fietshelm opzetten wordt zo normaal als je schoenen aantrekken
• Vriendelijk zijn wordt jouw natuurlijke manier van doen

Goede gewoonten beschermen je je hele leven!

Soms maak je een fout en vergeet je een regel. Dat is menselijk! Het belangrijkste is wat je dan doet:

1. Eerlijk zijn over wat er is gebeurd
2. Sorry zeggen als iemand anders getroffen is
3. Leren van je fout
4. Proberen het de volgende keer beter te doen
5. Hulp vragen als je gewond bent of je zorgen maakt

Volwassenen zijn niet boos op je als je eerlijk bent over fouten!

Als iedereen de regels volgt:

• Blijft iedereen veilig en gezond
• Kan iedereen meer plezier hebben
• Hoeven volwassenen zich minder zorgen te maken
• Kunnen kinderen meer vrijheid krijgen omdat volwassenen hen vertrouwen

Regels maken het leven eigenlijk leuker omdat je je geen zorgen hoeft te maken over gevaren!

Doelen zijn als kaartjes die je helpen te weten waar je naartoe wilt! 🗺️ Een gezondheidsdoel is iets speciaals dat je wilt doen om je lichaam sterker en gezonder te maken. Het maken van doelen helpt je om elke dag betere keuzes te maken.

Een gezondheidsdoel is een belofte die je aan jezelf doet om iets te doen dat goed is voor je lichaam. Het is iets dat je:

• Kunt meten (bijvoorbeeld "elke dag")
• Kunt bereiken (niet te moeilijk)
• Goed is voor je gezondheid
• Zelf kunt controleren

Voorbeelden van goede gezondheidsdoelen voor kinderen:

• "Ik ga elke ochtend een gezond ontbijt eten"
• "Ik ga mijn tanden twee keer per dag poetsen"
• "Ik ga elke dag buiten spelen en bewegen"

Een gezond ontbijt is als brandstof voor je lichaam om de dag te beginnen!

Waarom is een gezond ontbijt belangrijk:

• Geeft je energie om te leren en te spelen
• Helpt je hersenen goed te werken
• Houdt je sterk de hele ochtend
• Voorkomt dat je te hongerig wordt voor de lunch

Voorbeelden van gezonde ontbijtjes:

• Havermout met fruit 🥣🍓
• Volkorenbrood met pindakaas
• Yoghurt met granola en bessen
• Ei met toast
• Banaan met melk

Doel: "Ik ga elke schooldag een gezond ontbijt eten voordat ik naar school ga."

Tanden poetsen twee keer per dag is één van de belangrijkste gewoonten die je kunt hebben!

Waarom tanden poetsen zo belangrijk is:

• Houdt je tanden sterk en wit
• Voorkomt gaatjes en tandpijn
• Zorgt voor frisse adem
• Bespaart je pijnlijke bezoeken aan de tandarts

Hoe maak je er een leuke gewoonte van:

• Poets je tanden op hetzelfde tijdstip elke dag
• Zing een liedje terwijl je poetst (2 minuten lang)
• Kies een leuke tandenborstel uit
• Vraag je ouders je te helpen herinneren

Doel: "Ik ga mijn tanden poetsen elke ochtend na het ontbijt en elke avond voor het slapen."

Bewegen is als voedsel voor je spieren - ze hebben het nodig om sterk te blijven!

Waarom dagelijks bewegen belangrijk is:

• Maakt je spieren en botten sterk
• Houdt je hart gezond
• Helpt je beter te slapen
• Maakt je gelukkiger
• Geeft je meer energie

Leuke manieren om te bewegen:

• Buiten spelen met vrienden
• Fietsen of rennen
• Dansen op muziek
• Sport spelen
• Wandelen met familie
• Klimmen op de speelplaats

Doel: "Ik ga elke dag minstens 1 uur buiten spelen en bewegen."

Zoete drankjes zoals frisdrank en sap met veel suiker zijn niet goed voor je lichaam als je er te veel van drinkt.

Waarom minder zoete drankjes goed is:

• Beschermt je tanden tegen gaatjes
• Geeft je lichaam geen onnodige suiker
• Helpt je een gezond gewicht te behouden
• Laat je beter voelen

Betere drankjes om te kiezen:

• Water (het allerbeste!) 💧
• Melk voor sterke botten
• Verdund fruit sap (soms)
• Water met een schijfje citroen voor smaak

Doel: "Ik ga elke dag minstens 4 glazen water drinken in plaats van zoete drankjes."

Fruit en groenten zijn als natuurlijke medicijnen die je lichaam gezond houden!

Waarom fruit en groenten zo goed zijn:

• Bevatten vitaminen die je immuunsysteem sterk maken
• Geven je energie
• Helpen je lichaam groeien
• Smaken lekker en zijn fris
• Komen in alle kleuren van de regenboog!

Leuke manieren om meer fruit en groenten te eten:

• Probeer elke dag een andere kleur
• Maak fruit-spiesjes met verschillende soorten
• Help bij het koken van groenten
• Groenten dippen in gezonde sauzen
• Fruit als tussendoortje in plaats van snoep

Doel: "Ik ga elke dag minstens 2 stukjes fruit en 2 porties groenten eten."

Een doel maken is de eerste stap, maar hoe zorg je ervoor dat je het ook echt doet?

Tips voor succes:

1. Start klein - begin met iets dat makkelijk te doen is
2. Vraag om hulp - laat je ouders je helpen herinneren
3. Houd het bij - maak een kalender om je voortgang te zien
4. Wees geduldig - gewoonten hebben tijd nodig om te groeien
5. Vier successen - wees trots als je je doel haalt!

Als je een gezondheidsdoel hebt:

• Motivatie: Je hebt een reden om gezonde keuzes te maken
• Richting: Je weet precies wat je wilt doen
• Trots: Je voelt je goed als je je doel bereikt
• Gewoonten: Het wordt steeds makkelijker
• Gezondheid: Je lichaam wordt sterker en gezonder

Jouw gezondheidsdoel is als het planten van een zaadje - met zorg en tijd groeit het uit tot iets geweldigs!

Jouw veiligheid is het allerbelangrijkste! 🛡️ Soms kunnen er situaties ontstaan waarbij je je onveilig voelt. Het goede nieuws is dat je kunt leren hoe je deze situaties kunt herkennen en wat je kunt doen om jezelf te beschermen.

Onveilige situaties zijn momenten waarbij je in gevaar zou kunnen komen. Soms zijn ze duidelijk gevaarlijk, maar soms voelen ze gewoon "niet goed" aan. Het is belangrijk om naar je gevoel te luisteren!

Voorbeelden van onveilige situaties:

• Iemand die je niet kent probeert je mee te lokken
• Iemand raakt je aan op een manier die je niet prettig vindt
• Je bent alleen en verdwaald
• Er is brand of ander gevaar
• Iemand doet iets dat je bang maakt
• Online contact met onbekende mensen

Je lichaam heeft een ingebouwd alarmsysteem dat je waarschuwt voor gevaar. Dit noemen we je gevoel of intuïtie:

Gevoel van onveiligheid kan zijn:

• Een raar gevoel in je buik
• Je hart dat sneller klopt
• Het gevoel dat je weg wilt rennen
• Je voelt je bang of ongemakkelijk
• Iets voelt gewoon "niet goed"

Belangrijke regel: Als iets niet goed voelt, vertrouw dan op dat gevoel! Je gevoel probeert je te beschermen.

Als je je onveilig voelt, is de eerste en belangrijkste stap: zoek veiligheid!

Manieren om veiligheid te zoeken:

• Ga naar bekende volwassenen - ouders, leraren, winkelmedewerkers
• Ga naar drukke plekken waar veel mensen zijn
• Ga naar veilige plekken zoals je huis, school, of winkels
• Blijf bij mensen die je vertrouwt
• Ga weg van wat je bang maakt

Onthoud: Het is altijd goed om weg te gaan van situaties die je eng vindt, zelfs als iemand zegt dat je moet blijven!

Soms is wegrennen de beste manier om veilig te blijven:

Wanneer te rennen:

• Als iemand je probeert mee te nemen die je niet kent
• Bij gevaar zoals brand
• Als iemand je pijn wil doen
• Als je gevoel zegt dat je moet vluchten

Waar naartoe rennen:

• Naar je ouders of familie
• Naar leraren op school
• Naar politieagenten
• Naar drukke plekken met veel mensen
• Naar winkels of andere openbare gebouwen

Wat te roepen terwijl je rent:

• "Help!" zo hard als je kunt
• "Dit is niet mijn papa/mama!" als een onbekende je vasthoudt
• "Brand!" als er brand is

Vertrouwde volwassenen zijn je beste helpers bij enge situaties:

Wie zijn vertrouwde volwassenen:

• Je ouders, opa's en oma's, familie
• Je leraren en schoolpersoneel
• Politieagenten en brandweerlieden
• Dokters en verpleegkundigen
• Andere volwassenen die je familie goed kent

Wat te vertellen:

• Vertel precies wat er is gebeurd
• Beschrijf waar het gebeurde
• Vertel wanneer het gebeurde
• Beschrijf hoe je je voelde
• Wees eerlijk, ook als je bang bent dat je straf krijgt

Belangrijk: Je krijgt nooit straf voor het vertellen van iets dat je bang heeft gemaakt!

Onbekende mensen die vriendelijk lijken:

• Iemand die snoep of speelgoed aanbiedt
• Iemand die vraagt of je hem kunt helpen (volwassenen vragen kinderen niet om hulp)
• Iemand die zegt dat je ouders hem hebben gestuurd
• Iemand die je foto's wil maken

Online gevaren:

• Mensen online die je persoonlijke informatie vragen
• Iemand die wil afspreken in het echt
• Berichten die je bang of ongemakkelijk maken
• Websites die niet geschikt zijn voor kinderen

Een handige regel om te onthouden bij onveilige situaties:

1. STOP - stop wat je aan het doen bent
2. GA WEG - ga naar een veilige plek of persoon
3. VERTEL HET - vertel meteen een vertrouwde volwassene wat er is gebeurd

Deze regel werkt in bijna elke enge situatie!

Als je verdwaald bent:

• Blijf waar je bent (ga niet verder zoeken)
• Zoek een politieagent, beveiligingsmedewerker, of medewerker van een winkel
• Roep om hulp
• Weet je volledige naam en telefoonnummer van je ouders

Bij brand:

• Ga onmiddellijk naar buiten
• Kruip laag bij rook
• Ga naar de afgesproken plek buiten
• Ga nooit terug naar binnen

Als iemand je aanraakt op een manier die je niet prettig vindt:

• Zeg luid "STOP!" of "NEE!"
• Ga weg van die persoon
• Vertel het meteen aan een volwassene die je vertrouwt
• Het is NOOIT jouw schuld

Onthoud dat het vragen om hulp en het beschermen van jezelf dapperheid toont, geen zwakte. Je bent:

• Slim omdat je gevaar kunt herkennen
• Dapper omdat je actie onderneemt
• Sterk omdat je voor jezelf opkomt
• Verstandig omdat je hulp zoekt

Volwassenen zijn er om je te beschermen, en het is hun taak om je veilig te houden!